Mentale gezondheid is geen trend!

Zelfhulpboeken, podcasts, manifestatiecursussen en trauma-retreats. De markt rond mentale gezondheid groeit explosief. En ergens is dat goed nieuws: het taboe op psychische problemen neemt af. Maar er zit ook een keerzijde aan deze trend. Als GZ-psycholoog zie ik regelmatig hoe mensen verward raken door populaire maar misleidende ideeën over geestelijke gezondheid.

Trauma als modewoord

Tegenwoordig lijkt bijna alles “traumatisch” te zijn. Een kritische opmerking van je baas, een nare breakup, een ongemakkelijke jeugd – het wordt al snel gelabeld als trauma. Natuurlijk, moeilijke ervaringen kunnen diepe sporen achterlaten. Maar het begrip trauma heeft binnen de psychologie een duidelijke klinische betekenis. Als we dat verwateren, verliezen we scherpte – en daarmee ook gepaste zorg.

Van ‘healing’ tot ‘manifesteren’

Een ander voorbeeld is de opkomst van manifestatiecoaches en spirituele zelfhulpmethoden. De boodschap: als je maar positief denkt en ‘de juiste energie’ uitzendt, komt alles goed. Dat klinkt aantrekkelijk, maar het kan ook schadelijk zijn. Want wat als het niét goed komt? Dan ligt de schuld ineens bij jou. En dat is niet alleen onterecht, maar ook psychologisch onzinnig.

Waarom we er toch voor vallen

Populaire psychologie biedt snelle antwoorden in een complexe wereld. En we verlangen allemaal naar grip, groei en heling. Maar die verlangens worden nu vaak vermarkt. Het risico is dat mensen blijven hangen in oppervlakkige oplossingen, terwijl ze eigenlijk behoefte hebben aan échte hulp – met diepgang en nuance.

Wat werkt wél?

• Wetenschappelijk onderbouwde hulp. Cognitieve gedragstherapie, EMDR, schematherapie – dit zijn methoden met bewezen effect.

• Zelfinzicht in plaats van zelfverwijt. Echte groei begint bij jezelf leren kennen, niet bij jezelf ‘repareren’.

• Een nuchtere kijk. Je hoeft geen spiritueel pad te bewandelen om betekenis te geven aan wat je voelt.

Laat je niet wijsmaken dat mentale gezondheid iets is dat je kunt kopen in een online cursus van 399 euro. Je psyche is complex, uniek en waardevol. Die verdient zorg, geen trucje